Het belang van voorzorgsmaatregelen tegen Vlambogen bij Elektrotechnische Installaties

Elke complexe elektrische installatie loopt een potentieel risico op een vlamboog door het gevaarlijke samenspel van energie en vermogen binnen de componenten. Het aantal dodelijke slachtoffers door elektrische schok is beduidend lager dan het aantal installateurs die verminkt raken door een vlamboog.

Een vlamboog explosie kan een extreme hitte tot 19.427 °C opwekken. Deze hitte is vier keer warmer dan het oppervlak van de zon! Het is gevaarlijk voor elektriciens en ook potentieel gevaarlijk voor andere bouwvakkers, voorbijgangers en het terrein.

In dit stuk gaan we dieper in op de oorzaken en waarom je vlamboogpreventiepraktijken moet toepassen bij het werken aan elektrische systemen.
 

Wat kan een vlamboog veroorzaken?

Verschillende scenario's kunnen leiden tot een vlamboog. De meest voorkomende zijn: 

• Defecte apparatuur: Elke beschadiging aan transformatoren, schakelaars of stroomonderbrekers kan een vlamboog veroorzaken. Het kan ook gebeuren door slijtage, losse onderdelen of falende isolatie.
• Onopzettelijk contact: Wanneer gereedschap en apparatuur in contact komen met elektrische onderdelen die onder spanning staan, kan dit ook een vlamboog veroorzaken. Stel je bijvoorbeeld eens voor dat een technicus per ongeluk gereedschap laat vallen en deze in contact komt met twee elektrische fasedraden onder spanning die niet geïsoleerd waren. De resulterende ontploffing kan de hele faciliteit vernietigen en de technicus achterlaten met levensbedreigende verwondingen.
• Oververhitting en overbelasting: Overbelasting van een elektrisch systeem met te hoge spanningen of langdurige blootstelling aan hoge temperaturen kan de isolatie aantasten of elektrische componenten beschadigen en zo dit soort ontploffingen veroorzaken.

Wat is een vlamboogstudie?

Als elektrotechnisch ingenieur of elektrotechnisch professional moet je volgens de NEN 3140 voor alle werkzaamheden een risico inventarisatie - en dus ook een vlamboog berekening/studie laten uitvoeren om het elektrische systeem te beoordelen en het mogelijke optreden van een ongeval met een vlamboog te voorkomen. Om dit onderzoek uit te voeren, moet je de componenten van het elektrische systeem kritisch beoordelen om het energieniveau vast te stellen dat kan vrijkomen bij een dergelijke uitbarsting. 

Als elektrotechnisch ingenieur of veiligheidsexpert moet je het ontwerp, de componenten en de bedrijfsomstandigheden van het elektrische systeem op moleculair niveau onderzoeken. Als je dit goed doet, krijg je nauwkeurige berekeningen en analyses om de beste oplossing voor het systeem te vinden.
 

Stappen voor het uitvoeren van een vlamboog studie

Dit zijn de stappen die je moet volgen bij het uitvoeren van een vlamboog studie:

• STAP 1: Vraag om de as-built documentatie. Deze heb je nodig om te begrijpen hoe ze de componenten, lay-out en ontwerpen van de elektrische systemen hebben gebouwd.
• STAP 2: Verificatie ter plaatse: Na het bestuderen van de documenten in stap 1, moet je de installatie bezoeken voor een inspectie ter plaatse en om een aantal relevante metingen te doen. Dit zal helpen om de reeds bestaande gegevens te verifiëren. 
• STAP 3: Informatie laden: Verzamel en laad alle gegevens die je hebt verzameld over de elektrische belasting, het vermogen, de aangesloten apparatuur en het gebruikspatroon.
• STAP 4: Voer een kortsluitonderzoek uit: Voer de nodige berekeningen uit om de kortsluitstromen op verschillende punten van het systeem te vinden. Dit is handig om gebieden te vinden die gevoelig zijn voor hoge stroomstoringen.
• STAP 5: Selectieve coördinatie: Analyseer de beveiligingen zoals schakelaars en stroomonderbrekers.
• STAP 6: Evaluatie: Evalueer de potentiële gevaren. De gegenereerde informatie komt van pas bij het bepalen van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PPE).
• STAP 7: Systeemevaluatie: Evalueer het systeem om te bepalen of een ander gebied verbetering behoeft.

Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)

Je moet altijd de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM's) dragen bij het werken met gevaarlijke en hoogspanningsinstallaties. De meest essentiële veiligheidsuitrusting - category 1 - bestaat uit geïsoleerde kleding, een gelaatsscherm of vizier met vlamboogdetectie, een helm met vlamboogdetectie, geïsoleerde handschoenen, geïsoleerd schoeisel, vlamwerende onderkleding en oordoppen of gehoorkappen.

            

Vlamboog Labels

Naast het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen moet je ook waarschuwingsetiketten aanbrengen rond elektrische systemen. Deze labels moeten cruciale informatie geven over de gevaarlijke aard van de gebieden rond de elektrische installaties. Ze bevatten informatie over gevaren in cal/cm² (calorieën per vierkante centimeter), vlambooggrens, datum van laatste analyse en onderzoek, vereiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) en spanningsniveau.
 

Wat zijn de beperkingen van een vlambooganalyse?

Het is waar dat het uitvoeren van een analyse helpt bij het verminderen van risico's en het beter omgaan met deze gevaren, maar het heeft een aantal beperkingen. Valkuilen zoals onnauwkeurige gegevens, dynamische systeemveranderingen, incidentvariabiliteit, menselijke fouten en de reikwijdte van de analyse kunnen de efficiëntie van je uiteindelijke oplossing verminderen. 

Daarom moet je je analyse- en elektrische ontwerptool, inclusief software, regelmatig herzien en bijwerken.
 

Hoe Trimble je helpt

De beste manier om vlambogen te voorkomen en werknemers en eigendommen te beschermen tegen het gevaar ervan, is door gebruik te maken van hoogwaardige gegevensgestuurde elektrische ontwerpen die worden gemaakt met geavanceerde elektrische ontwerpsoftware. 
 

Trimble Electrical Designer 2D is een uitgebreide productsuite die elektrotechnische ontwerpers een eenvoudige en uitgebreide ontwerpoplossing biedt voor elektrische systemen in gebouwen. 

Trimble Electrical Designer 2D is voorzien van een reeks functies, waaronder multiregionale berekeningen, een selector voor beveiligingen, door de fabrikant goedgekeurde componentgegevens en berekeningen en rapportages voor vlambogen. 

Trimble Electrical Designer 2D helpt je het risico op ontwerpafwijkingen te verkleinen en veiligheidsrisico's, waaronder vlambogen, te minimaliseren.

Neem nu contact op met ons team om te weten te komen hoe je de Trimble Electrical Designer oplossingen kunt gebruiken om je elektrische systemen te beschermen tegen vermijdbare rampen.